Aspirin bolalarni zaharlaydi

Zaharlanish mavzusi Turk Qizil Yarim Yarim Oy Jamiyati tomonidan qayta qurish harakatlari doirasida chop etilgan Birinchi yordam qo’llanmasiga kiritilgan. Kitobdagi ma’lumotlarga ko’ra, ovqat hazm qilish tizimi orqali zaharlanish baxtsiz hodisalari uy sharoitida, ayniqsa yosh bolalarda (1-4 yosh) muhim o’rin tutadi. Statistik ma’lumotlarga ko’ra, 1 yoshgacha bo’lgan bolalar o’limining yarmidan ko’pi zaharlanish natijasida sodir bo’ladi. Bolalarda ko’pincha zaharlanishni keltirib chiqaradigan modda – aspirin, keyin esa uyqu tabletkalari.

Toksik moddalarga dori-darmonlar, deyarli barcha uy tozalash vositalari, insektitsidlar, ba’zi gazlar va bug’lar, yong’in tutuni, ba’zi o’simliklar, yopishtiruvchi moddalar va keng tarqalgan ishlatiladigan mahsulotlarning uzoq ro’yxati kiradi. Zaharli moddalar tanaga mos ravishda ovqat hazm qilish tizimi va nafas olish orqali kiradi. Zaharlanish belgilari zaharli moddaning tabiatiga va organizmga kiradigan miqdoriga qarab o’zgaradi.

Ovqat hazm qilish tizimi orqali zaharlanishda ko’ngil aynish, qusish, qorin og’rig’i va kuchli diareya kabi alomatlar tez-tez kuzatiladi. Nafas olish-qon aylanish tizimining zaharlanishida nafas olishda qiyinchiliklar paydo bo’lishi va hatto nafas olish yoki qon aylanishi to’xtashi mumkin. Zaharlanishda qilinadigan ishlar quyidagicha sanab o’tilgan:

• Og’iz orqali qabul qilingan zaharli moddalar: Agar bemor jabrlangan shaxsning hayoti xavf ostida bo’lsa, kerakli ehtiyot choralarini ko’ring. Agar sun’iy nafas olishni qo’llash zarur bo’lsa, og’izning zaharli moddalar bilan aloqa qilishiga yo’l qo’ymaslik uchun og’izdan burunga sun’iy nafas olish usulini qo’llang. Iloji boricha tezroq tibbiy yordamga murojaat qiling. Bemorni qusishga undashga urinmang. Hushsiz odamga og’iz orqali hech narsa bermang

• Zaharli moddalar bilan nafas olish: Bemorni jabrlanganni zaharli muhitdan va toza havoga olib tashlang. Agar bemorning atrofi gaz hidi yoki tutunli bo’lsa, uchi tashqariga cho’zilgan holda belingizga arqon bog’lang. Shunday qilib, agar biror narsa yuz bersa, hech bo’lmaganda sizni qutqarishi mumkin. Og’iz va buruningizni ho’l ro’molcha bilan yoping. Kuchli gaz hidli muhitda gugurt, zajigalka va hokazolardan foydalanmang. Yonmang, elektr kalitiga tegmang, portlash sodir bo’lishi mumkin. Agar qattiq tutun bo’lsa, erga cho’kkalab yoki emaklab harakat qiling. Bemorning umumiy holatini baholang va uni tibbiy muassasaga olib boring.

Zaharlanishning oldini olish o‘z qo‘lingizda.

Uy sharoitida zaharlanishning oldini olish uchun ko‘rilishi kerak bo‘lgan ehtiyot choralari quyidagilardan iborat: Dori-darmonlar va tozalash vositalarini bolalar qoli yeta olmaydigan joyda saqlang. Yoki shkaflarga xavfsizlik qulflarini o‘rnating. Zaharli moddalarni qo’yish uchun oziq-ovqat va ichimlik idishlaridan foydalanmang.  Avtomobilingiz dvigatelini o’chiring. Uni hech qayerda ishlayotganini qoldirmang. Barcha yonuvchi jihozlarni (isitgich, pechka, va boshqalar) hamda gaz yoki ballonni tekshiring. Shamollatish oynalarini yopmang yoki bekor qilmang. Agar siz gaz hidini sezsangiz, elektr kalitlarini yoqmang, Gugurt yoki zajigalka yoqmang. Har doim ma’lumot markazining telefon raqamini saqlang