Gripp kasalligi haqida faktlar

Noto’g’ri!
Gripp — bu to’satdan boshlanib, yuqori isitma bilan rivojlanib, kuchli zaiflik, quruq yo’tal, mushak, bo’g’im va bosh og’rig’i bilan namoyon bo’ladigan kasallikdir. Grippga chalingan odam kamida 3-5 kun yotoqda dam olish bilan tuzalib ketishi mumkin. Bundan tashqari, immunitetning zaiflashishi natijasida pnevmoniya kabi ikkilamchi kasalliklar qo’shilishi bilan kasallik yanada og’irlashishi va o’limga olib kelishi mumkin, ayniqsa bolalar, qariyalar, diabet, astma, yurak va saraton kasalliklari.

2- Grippga qarshi emlash grippga sabab bo’ladi.

Noto’g’ri!
Grippga qarshi vaktsinalar inaktiv yoki o’lik gripp viruslaridan ishlab chiqariladi, shuning uchun ular, albatta, grippga olib kelmaydi.

3- Grippga qarshi emlash 100 foiz himoya qilmagani uchun emlash kerak emas.

Noto’g’ri!
Tadqiqotlar shuni ko’rsatadiki, grippga qarshi emlash 89 foiz samarali. Biroq; Emlangandan keyin ham grippga chalingan bemor emlanmagan bemorga qaraganda ancha engilroq kasallikka chalinadi va gripp tufayli kasalxonaga yotqizilishining oldi olinadi.

4- Vaksinaning nojo’ya ta’siri grippni yuqtirishdan ham yomonroqdir.

Noto’g’ri!
Siz boshdan kechiradigan eng keng tarqalgan yon ta’sirlar — bu in’ektsiya joyida engil qizarish yoki og’riq, engil isitma va charchoq. Ushbu nojo’ya ta’sirlar vaktsina himoya qiladigan gripp kasalligi sabab bo’lishi mumkin bo’lgan jiddiy asoratlarga qaraganda kamroq ahamiyatga ega.

5- Noyabr va dekabr grippga qarshi emlash uchun kech sanalar.

Noto’g’ri!
Grippga qarshi emlash butun gripp mavsumi davomida qo’llanilishi mumkin. Emlash uchun eng yaxshi vaqt oktyabr va noyabr oylari bo’lsa-da, dekabrda emlash, hatto yanvar va fevral oylarida ham grippdan himoya qiladi.

Ommabop e’tiqoddan farqli o’laroq, S vitamini grippning oldini olmaydi

6- Men ko’p miqdorda S vitamini ishlataman va o’zimni grippdan himoya qilaman.

Noto’g’ri!
Ommabop e’tiqoddan farqli o’laroq, S vitamini grippning oldini olmaydi. Bu tizimni mustahkamlaydi va tananing kasalliklarga chidamliligini oshirishi mumkin, ammo bu bizni grippga va kasal bo’lib qolishimizga to’sqinlik qilmaydi. Darhaqiqat, S vitaminini ortiqcha iste’mol qilish, ayniqsa, bolalar va qariyalarda diareyaga olib kelishi mumkin. Bu kasallikning kuchayishiga va tiklanishni kechiktirishiga olib kelishi mumkin.

7- Men grippni faqat kasallik belgilari mavjud bo’lganda tarqataman.

Noto’g’ri!
Gripp virusining yuqishi kasallik belgilari boshlanishidan 1-2 kun oldin boshlanadi va kasallik boshlanganidan keyin 3-7 kungacha davom etadi.

8- Gripp viruslarining yuzlab turlari mavjud bo’lsa-da, emlash faqat 3 ta virusga qarshi tayyorlangan. Shuning uchun u samarasiz.

Noto’g’ri!
Gripp viruslarining yuzlab turlari borligi haqiqat emas. Gripp viruslarining uch turi mavjud: A, B va C. Biroq, bu viruslar vaqti-vaqti bilan tuzilishini o’zgartirishi mumkinligi sababli, pastki tiplar paydo bo’lishi mumkin. Gripp viruslarida kuzatilishi mumkin bo’lgan bu tuzilmaviy o’zgarishlar Jahon sog’liqni saqlash tashkiloti (VOZ) tomonidan dunyoning turli mintaqalarida, jumladan Turkiyada doimiy ravishda kuzatib boriladi va o’zgarishlar aniqlanib, epidemiyaga olib kelishi mumkin bo’lgan virus turlari aniqlanadi . Tashkilot vaktsina ishlab chiqaruvchilarni o’zi aniqlagan virus turlari haqida xabardor qiladi va ularning vaktsinalarga kiritilishini ta’minlaydi. Shunday qilib, vaktsinalar epidemiyaga olib kelishi mumkin bo’lgan va himoyani ta’minlaydigan viruslarni o’z ichiga oladi.

9- Gripp paytida antibiotiklardan foydalanish kasallikning davomiyligini qisqartiradi va tezroq oyoqqa turishingizga yordam beradi.

Noto’g’ri!
Antibiotiklar kasallikning davomiyligini qisqartirmaydi, chunki ular gripp kasalligini keltirib chiqaradigan gripp virusiga qarshi samarasizdir.

10- Har yili grippga qarshi emlashning hojati yo’q.

Noto’g’ri!
Gripp viruslari doimo o’zgarib turadi. Umuman olganda, aylanma virus turlari har yili o’zgarib turadi va vaktsinalarning tarkibi ham shunga mos ravishda o’zgaradi. Natijada, har yili emlash kerak.